-
1 ἔξω
ἔξω (ἐξ), 1) außen, draußen, u. mit dem gen. außerhalb, außer; im Felde, im Freien, Od. 10, 95; Soph. O. R. 1410 u. A. Vom Verbannten, φυγὰς – ἔξω ἠλώμην Soph. O. C. 445; ἔξω δυςτυχῆ τρίβει βίον El. 591; οἱ ὑπὲρ Ἡρακλείας στήλας ἔξω κατοικοῦντες Plat. Critia. 108 e; ἡ ἔξω στηλέων ϑάλασσα Her. 1, 202, das außerhalb der Säulen des Herakles liegende, auch einfach ἡ ἔξω genannt, Plut.; – oft mit dem Artikel, τὰ ἔξω τοῠ οὐρανοῦ Plat. Phaedr. 247 c; πρὸς τοὺς ἔξω ἐχϑρούς Rep. VIII, 566 e; τὰ ἔξω, die Außendinge, Theaet. 198 c; – ἔξω εἶναι, γενέσϑαι, ausgegangen sein, abwesendsein, Xen. Hell. 5, 4, 37 u. sonst; ἔξω βελῶν ἦσαν, außerhalb der Schußweite, Cyr. 3, 3, 69; ἔξω τὴν χεῖρα ἔχων λέγειν, außerhalb des Gewandes, frei die Hand haltend, Aesch. 1, 25; ἔξω τοῦ πράγματος λέγειν Lycurg. 11, was nicht zur Sache gehört, wie Lys. 3, 46; Isocr. 15, 104 u. Arist. rhet. 1, 1, 5; so ἔξω τοῦ πολέμου εἶναι Thuc. 2, 65. – Auch = ausgenommen, außer, ohne, Her. 1, 46. 7, 29; Thuc. 5, 26 u. Sp.; auch ἔξω ἤ, außer daß, Her. 7, 228. – 2) heraus, ins Freie, in die Fremde, Il. 17, 265. 24, 247 Od. 14, 526 u. sonst; τινός, heraus aus, Il. 10, 94 Od. 12, 94; ἔξω δόμων τε καὶ πάτρας ὠϑεῖν τινα Aesch. Prom. 668; ἔξω κομίζων ὀλεϑρίου πηλοῦ πόδα Ch. 686; ἔξω δωμάτων χωρεῖτε Eum. 170; ἔξω γῆς βαλεῖν Soph. O. R. 622, öfter, wie Eur.; Her. vrbdt ἔξω τὸν Ἑλλήσποντον πλέων, 7, 58, vgl. 5, 103; auch ἐκ τῆς ταφῆς τὸν νέκυν ἐκφέρειν ἔξω 3, 16; vgl. Eur. Hipp. 650; ἐάν τις ἔξω ἀποδημῇ, außer Landes, Plat. Rep. IX, 579 c; ἔξω τῶν ὁρίων ἐκβάλλειν Legg. X, 909 c; = ἐκ, τοιαύτην ταραχὴν ἡμῖν ἔξω τοῦ λόγου ἀπελϑεῖν Phil. 16 a. Oft übertr., ϑεσμῶν ἔξω φέρομαι Soph. Ant. 796; σὺ μὲν κομίζοις ἂν σεαυτὸν – ἔξω βαρείας αἰτίας ἐλεύϑερον, mögst dich fern, frei halten von Schuld, ibd. 441; οὐδὲν ἔξω τοῦ φυτεύσαντος σὺ δρᾷς Phil. 892, du thust Nichts, das nicht mit der Art deines Vaters übereinstimmte. Wie Pind. ἔξω φρενῶν Ol. 7, 47, γνώμης Eur. Ion 926, so auch ἔξω ἑαυτῆς οὖσα ὑπὸ τοῦ κακοῦ, außer sich, von Sinnen, Dem. 19, 198; ἔξω τῶν ἐπιϑυμιῶν ἐγένετο, war frei davon, Ath. XII, 552 f. – Von der Zeit, darüber hinaus, Xen. Cyr. 4, 4, 1; ἔξω μέσων νυκτῶν Dem. 54, 26, vgl. 38, 18. – Τὰ ἔξω τῶν ὀμμάτων, das Heroorstehen der Augen, Plat. Theaet. 143 e.
-
2 ἔξω
ἔξω, (1) außen, draußen, u. mit dem gen.: außerhalb, außer; im Felde, im Freien. Vom Verbannten; ἡ ἔξω στηλέων ϑάλασσα, das außerhalb der Säulen des Herakles liegende, auch einfach ἡ ἔξω genannt; τὰ ἔξω, die Außendinge; ἔξω εἶναι, γενέσϑαι, ausgegangen sein, abwesendsein; ἔξω βελῶν ἦσαν, außerhalb der Schußweite; ἔξω τὴν χεῖρα ἔχων λέγειν, außerhalb des Gewandes, frei die Hand haltend; ἔξω τοῦ πράγματος λέγειν, was nicht zur Sache gehört. Auch = ausgenommen, außer, ohne; auch ἔξω ἤ, außer daß. (2) heraus, ins Freie, in die Fremde; τινός, heraus aus; ἐάν τις ἔξω ἀποδημῇ, außer Landes; σὺ μὲν κομίζοις ἂν σεαυτὸν ἔξω βαρείας αἰτίας ἐλεύϑερον, mögest dich fern, frei halten von Schuld; οὐδὲν ἔξω τοῦ φυτεύσαντος σὺ δρᾷς, du tust nichts, das nicht mit der Art deines Vaters übereinstimmte; ἔξω ἑαυτῆς οὖσα ὑπὸ τοῦ κακοῦ, außer sich, von Sinnen; ἔξω τῶν ἐπιϑυμιῶν ἐγένετο, war frei davon. Von der Zeit: darüber hinaus. Τὰ ἔξω τῶν ὀμμάτων, das Hervorstehen der Augen -
3 εξω
I.Iadv.1) вне, снаружиοἱ ἔξω ἐχθροί Plat. — внешние враги;
στρατιᾶς οὔσης ἔξω Xen. — когда войско находится в отсутствии;τὰ ἔξω μόρια τῶν ζῴων Arst. — наружные части (органы) животных, преимущ. конечности;οἱ ἔξω τόποι Arst. — чужая территория;τὰ ἔξω πράγματα Thuc. — внешние дела, сношения с заграницей;οἱ ἔξω Thuc. — противники, тж. изгнанники, NT. (sc. τῆς ἐκκλησίας) язычники;ἥ ἔξω στηλέων θάλασσα, тж. ἥ ἔξω θάλασσα Plat. и ἥ ἔξω Plut. — море за (Геракловыми) столпами, т.е. Атлантический океан;ἔξω λέγειν Arst. = ἔξω τοῦ λόγου λέγειν, см. ἔξω II;τὰ ἔξω κωλύοντα Arst. — внешние препятствия2) (во)вне, наружу(ἰέναι Hom.; χωρεῖν Her.; πέμπειν Xen.; πορεύεσθαι Plat.; βλέπειν Dem.; αἱ θύραι αἱ ἀνοιγόμεναι ἔξω Arst.)
τὸ ἔξω τῶν ὀμμάτων Plat. — пучеглазие3) вдали, далеко(τρίβειν βίον Soph.; οἱ ἔξω κατοικοῦντες Plat.)
4) ( с последующим союзом ἤ) за исключением, кроме Her.II(1) из(ἁλὸς ἔξω, ἔξω βερέθρου Hom.; ἔξω δόμων ὠθεῖν τινα Aesch.; ἔξω γῆς βαλεῖν τινα Soph., Eur.; ἔξω τοῦ Πόντου ὀχεῖσθαι Xen.)
(2) внеἔξω τινός εἶναι или γενέσθαι Thuc., Plat., Arst., Plut. — быть вне чего-л., не вмешиваться во что-л., не иметь отношения к чему-л.;
ἔξω τοῦ λόγου, τῆς ὑποθέσεως или τοῦ πράγματος λέγειν Lys., Isocr., Plat., Arst. — говорить не на тему;εἶναι или γενέσθαι ἔξω φρενῶν Pind., ἔξω τοῦ φρονεῖν и ἔξω γνώμης Eur. или ἔξω ἑαυτοῦ Dem. — сойти с ума, обезуметь, быть вне себя;θεσμῶν ἔξω φέρεσθαι Soph. — противиться предписаниям;οὐδὲν ἔξω τοῦ φυτεύσαντος δρᾷς Soph. — твои дела ничем не отличаются от отцовских(3) послеἔξω μέσου ἡμέρας Xen. — после полудня;
ἔξω πέντ΄ ἐτῶν Dem. — спустя пять лет(4) кроме, за исключением(ἔξω σευ Her.; ἅπαντες ἔξω ὀλίγων Arst.)
II.fut. к ἔχω См. εχω -
4 ἔξω
I of Place,1 with Verbs of motion, out or out of,ἔ. ἰών Od.14.526
;χωρεῖν ἔ. Hdt.1.10
;πορεύεσθαι Pl.Phdr. 247b
;βλέπειν D.18.323
; ἔ. τοὺς χριστιανούς (sc. φέρε) Luc.Alex.38, etc.b as Prep., c. gen.,ἔ. χροὸς ἕλκε Il.11.457
;ἔ. βήτην μεγάροιο κιόντε Od.22.378
; ἔ. or γῆς ἔ. βαλεῖν, A.Th. 1019, S.OT 622, etc.: pleon. withἐκ, κραδίη δέ τοι ἔ. στηθέων ἐκθρῴσκει Il.10.94
;ἐκ τῆς ταφῆς ἐκφέρειν ἔ. Hdt.3.16
, cf. E.Hipp. 650: ἐκπλώσαντες ἔ. τὸν Ἑλλήσποντον sailing outside the H., Hdt.5.103;ἔ. τὸν Ἑλλ. πλέων 7.58
.2 without any sense of motion, outside, Od.10.95, etc.; τὸ ἔ. the outside, Th.7.69; τὸ ἔ. τῶν ὀμμάτων their prominency, Pl.Tht. 143e; τὰ ἔ. things outside the walls or house, Th.2.5, X.Oec.7.30; external things, Pl.Tht. 198c; τὰ ἔ. πράγματα foreign affairs, Th.1.68; οἱ ἔ. those outside, Id.5.14; of exiles, Id.4.66, cf. S.OC 444 (but in NT, the heathen, 1 Ep.Cor.5.12);ἡ ἔ. στηλέων θάλασσα ἡ Ἀτλαντὶς καλεομένη Hdt.1.202
, cf. Pl.Criti. 108e; ἡ ἔ. θάλασσα, opp. ἡ εἴσω, Aristid.Or.40(5).9; ἔ. τὴν χεῖρα ἔχειν keep one's arm outside one's cloak, Aeschin.1.25.b as Prep., c. gen., οἱ ἔ. γένους, opp. τὰ ἐγγενῆ, S.Ant. 660;ἔ. τῶν κακῶν οἰκεῖν Id.OT 1390
; ἔ. τοξεύματος out of range of arrows, Th.7.30; ἔ. βελῶν, τῶν β., X.Cyr.3.3.69, An.5.2.26; ἔ. τοῦ πολέμου unconcerned with the war, Th.2.65;τοῦ πάσχειν κακῶς ἔ. γενήσεσθε D.4.34
; τῶν ἔ. τοῦ πράγματος ὄντων persons unconcerned in the matter, Id.21.45, cf. ib.15; πράξεις ἔ. τῆς ὑποθέσεως λεγομένας away from the subject, Isoc.12.74;ἔ. τοῦ πράγματος Arist.Rh. 1354a22
; ἔ. τοῦ δικαστηρίου [ἔπαινοι] Luc.Hist.Conscr.59; ἔ. λόγου τίθεσθαι, θέσθαι, Plu.2.671a, Tim.36; ἔ. πάτου ὀνόματα out-of-the-way words, Luc.Hist.Conscr.44; ἔ. πίστεως beyond belief, Id.DMar.4.1; ἔ. φρενῶν out of one's senses, Pi.O7.47;ἔ. ἐλαύνειν τοῦ φρονεῖν E.Ba. 853
; ; ; οὐδὲν ἔ. τοῦ φυτεύσαντος δρᾷς unlike thy sire, S.Ph. 904; ἔ. τῆς ἀνθρωπείας.. νομίσεως alien to human belief, Th.5.105: prov., αἴρειν ἔ. πόδα πηλοῦ keep clear of difficulties, Suid.; soἔ. κομίζων πηλοῦ πόδα A.Ch. 697
;πημάτων ἔ. πόδα ἔχειν Id.Pr. 265
;ἔ. πραγμάτων ἔχειν πόδα E.Heracl. 109
.II of Time, beyond, over,ἔ. μέσου ἡμέρας X.Cyr.4.4.1
;ἔ. τῆς ἡλικίας D.3.34
;ἔ. πέντ' ἐτῶν Id.38.18
.III without, except, c. gen.,ἔ. σεῦ Hdt.7.29
, cf. 4.46;ἔ. ἤ.. Id.2.3
, 7.228;ἔ. τοῦ πλεόνων ἄρξαι
besides..,Th.
5.97, cf. 26; ἔ. τοῦ ἐφθακέναι ἀδικοῦντες except the being first to do wrong, Epist. Philipp. ap. D.18.39, cf. PSI6.577.17, PCair.Zen.225.4.IV τὰ κατὰ τὸν Φίλιππον ἔ. τελέως ἐστί, Philip is 'played out', Plb.5.28.4.— Cf. ἐξωτέρω, -τάτω.
См. также в других словарях:
έξω — και όξω (AM ἔξω) επίρρ. 1. (με ρ. κινήσεως ή στάσεως) στο εξωτερικό μέρος ενός χώρου («πήγαινε έξω», «βγήκε έξω») 2. (το ρ. εξυπακούεται) δηλώνει αίτημα για αποπομπή («έξω οι βάσεις», «καὶ ὁ μὲν ἡγεῑτο λέγων ἔξω χριστιανούς», Λουκιαν. Αλ.) 3. (σε … Dictionary of Greek